Αεροπορικός αποκλεισμός της Λευκορωσίας στο προσχέδιο της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ

Οι εργασίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την ευρωπαϊκή απάντηση στη Λευκορωσία βρίσκονται σε εξέλιξη στις Βρυξέλλες, και μάλιστα προς διασφάλιση της εμπιστευτικότητας της συζήτησης για τη Λευκορωσία και τη Ρωσία [σ.σ. οι σχέσεις ΕΕ-Ρωσίας βρίσκονταν στην προγραμματισμένη ατζέντα] ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, ζήτησε να διεξαχθεί η διαβούλευση χωρίς να φέρουν οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων ηλεκτρονικές συσκευές.

Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των «27» θα ζητήσουν να αποφεύγουν οι ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας, ενώ αναμένεται ότι θα συμφωνήσουν και σε απαγόρευση προς τους λευκορωσικούς αερομεταφορείς να χρησιμοποιούν τα ευρωπαϊκά αεροδρόμια και τον εναέριο χώρο της ΕΕ.

Τα αεροσκάφη του εθνικού αερομεταφορέα της Λευκορωσίας, Belavia, δεν θα μπορούν πλέον να προσγειώνονται στα αεροδρόμια των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σύμφωνα με το προσχέδιο απόφασης που περιήλθε στην κατοχή του πρακτορείου Reuters, οι «27» θα προχωρήσουν και σε επέκταση του ήδη υφιστάμενου καθεστώς κυρώσεων κατά αξιωματούχων της Λευκορωσίας.

Θα ζητηθεί, επίσης, από τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO) να ερευνήσει επειγόντως την εξαναγκαστική προσγείωση του αεροσκάφους της εταιρείας Ryanair στο Μινσκ, την Κυριακή.

Ήδη η Λιθουανία έχει απαγορεύσει από αύριο, Τρίτη, το πρωί τις πτήσεις από και προς το έδαφός της μέσω του εναέριου χώρου της Λευκορωσίας, ενώ και η σκανδιναβική αεροπορική εταιρεία SAS ανακοίνωσε σήμερα ότι θα αποφεύγει τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας.

Ο ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια της Αεροναυτιλίας (Eurocontrol) ανέφερε ότι εργάζεται με σκοπό να βοηθήσει τις αεροπορικές εταιρείες να παρακάμψουν τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας.

Το Eurocontrol ανέφερε ότι μόνο σήμερα επρόκειτο να πετάξουν στον εναέριο χώρο της ΕΕ 64 πτήσεις του λευκορωσικού αερομεταφορέα Belavia.

Τρεις ευρωπαϊκές εταιρείες, η γερμανική Lufthansa, η πολωνική LOT και η λετονική airBaltic εκτελούν 14 πτήσεις την εβδομάδα από και προς τη Λευκορωσία. Επειδή είναι κλειστό το ανατολικό τμήμα του εναέριου χώρου της Ουκρανίας «ορισμένες εταιρείες της ΕΕ χρησιμοποιούν τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας στις πτήσεις τους προς την Ασία», κατά το Eurocontrol.

Την εβδομάδα έως τις 19 Μαΐου περίπου 2.500 πτήσεις που χρησιμοποίησαν τον εναέριο χώρο της ΕΕ απογειώθηκαν, προσγειώθηκαν ή πέρασαν από τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας. Οι 419 από αυτές ήταν πτήσεις της Belavia, η οποία εκτελεί δρομολόγια από και προς 21 ευρωπαϊκές πόλεις, από το Ελνσίνκι της Φινλανδίας μέχρι τη Λάρνακα στην Κύπρο.

Η πράξη κρατικής αεροπειρατίας του καθεστώτος Λουκασένκο με την εκτροπή της πτήσης Αθήνα-Βίλνιους και τη σύλληψη του αντιφρονούντα δημοσιογράφου Ρομάν Προτάσεβιτς έχει βρεθεί αναπόφευκτα στην κορυφή της ατζέντας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, με το πρωτοφανές περιστατικό να καταδικάζεται εν χορώ και σε εξαιρετικά υψηλούς τόνους από την ηγεσία της ΕΕ και τα κράτη-μέλη.

«Αυτό που συνέβη χθες ήταν ένα διεθνές σκάνδαλο» δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, τονίζοντας ότι οι ζωές πολιτών τέθηκαν σε κίνδυνο και η ΕΕ είναι πεπεισμένη ότι χρειάζεται «μία σταθερή αντίδραση».

Ο Σαρλ Μισέλ είχε ήδη διαμηνύσει πως «δεν θα παραμείνει χωρίς συνέπειες» το άνευ προηγουμένου περιστατικό, με τους «27» να ζητούν παράλληλα από το Μινσκ την άμεση απελευθέρωση του δημοσιογράφου Ρομάν Προτάσεβιτς.

Την ανάγκη να υπάρξει «ισχυρή απάντηση στην «απολύτως απαράδεκτη» αεροπειρατεία της πτήσης της Ryanair από τις αρχές της Λευκορωσίας, υπογράμμισε και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κατά την άφιξή της στις Βρυξέλλες.

Χαρακτήρισε «εξοργιστική» τη συμπεριφορά του Μινσκ και τόνισε ότι ο πρόεδρος Αλεξάντερ Λουκασένκο πρέπει να καταλάβει ότι θα υπάρξουν «σοβαρές συνέπειες». Παράλληλα, κάλεσε στην άμεση απελευθέρωση του δημοσιογράφου Ρομάν Προτασέβιτς, λέγοντας πως «θα ασκήσουμε πίεση στο καθεστώς μέχρι να μάθει να σέβεται την ελευθερία των ΜΜΕ και του Τύπου».

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επισήμανε πως εξετάζονται κυρώσεις κατά του αεροπορικού τομέα της Λευκορωσίας, καθώς και κατά προσώπων που έχουν εμπλακεί με την αεροπειρατεία, αλλά και κατά επιχειρήσεων και οικονομικών οντοτήτων που χρηματοδοτούν το καθεστώς Λουκασένκο.

Παράλληλα, όμως, σε μία τακτική καρότου και μαστιγίου, ανέφερε πως ένα οικονομικό και επενδυτικό πακέτο ύψους τριών δισ. ευρώ αναμένει τη Λευκορωσία, εφόσον καταστεί δημοκρατική χώρα.

Προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, δήλωσε:

«Είναι πράξη η οποία ισοδυναμεί ουσιαστικά με κρατική αεροπειρατεία, δεν αρκεί μόνο να παραμείνουμε σε φραστικές καταδίκες, η ΕΕ θα πρέπει να υιοθετήσει το συντομότερο δυνατόν ένα νέο πλέγμα ισχυρών κυρώσεων κατά της Λευκορωσίας έτσι ώστε να στείλει ένα μήνυμα ότι τέτοιες πρακτικές δεν μπορούν και δεν πρέπει να γίνονται ανεκτές στην ευρωπαϊκή ήπειρο».

Από πλευράς του, ο πρόεδρος της Λιθουανίας, Γκιτάνας Ναουσέντα, έκανε λόγο από τις Βρυξέλλες για «γεγονός άνευ προηγουμένου» και κρατική τρομοκρατία. Τόνισε ότι στο αεροσκάφος επέβαιναν 18 εθνικότητες και ότι χρειάζονται «ξεκάθαρες πράξεις» εκ μέρους της ΕΕ.

Επισημαίνεται ότι η επιβολή νέων κυρώσεων κατά της Λευκορωσίας απαιτεί την ομοφωνία των κρατών-μελών της ΕΕ.

Η ΕΕ είχε ήδη επιβάλει, πριν από το πρωτοφανές περιστατικό, τρεις γύρους κυρώσεων σε βάρος της κυβέρνησης του Αλεξάντερ Λουκασένκο και ετοιμαζόταν να ανακοινώσει τέταρτο γύρο μέτρων σε βάρος Λευκορώσων αξιωματούχων μετά και τις περυσινές, νοθευμένες προεδρικές εκλογές, καθώς και τη βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων που ακολούθησαν μία ακόμη... «νίκη» Λουκασένκο.

Διαβάστε επίσης

Μητσοτάκης στις Βρυξέλλες: Κυρώσεις άμεσα για την κρατική αεροπειρατεία της Λευκορωσίας

CEO της Ryanair: Κρατική αεροπειρατεία που ενορχηστρώθηκε από πράκτορες της KGB

Εκτροπή αεροσκάφους: Η Λευκορωσία υπερασπίζεται την «αεροπειρατεία» ενώ «βράζει» η δυτική οργή