Μνημείο Άγνωστου Στρατιώτη: Οι ποινές έως 40.000 ευρώ, η συντήρηση και τα ονόματα των θυμάτων

Με τη δημοσίευση στο ΦΕΚ, θα απαγορεύεται πλέον ρητά η κατάληψη και αλλοίωση του χώρου, αλλά και ποινές φυλάκισης, έως ενός έτους ή χρηματική ποινή μεταξύ 300 και 40.000 ευρώ.

Μετά από έντονες εσωτερικές διεργασίες της Κυβέρνησης, ζυμώσεις Υπουργών και Μαξίμου και επίπονη μελέτη από τον Γενικό Γραμματέα του Πρωθυπουργού και λέκτορα Δημοσίου Δικαίου Στέλιο Κουτνατζή αργά χθες ο απόγευμα, η περίφημη τροπολογία κατατέθηκε στη Βουλή.

Φέρνει μία νέα σελίδα στη διαχείριση του μνημείου, φέρνει όμως και μεγάλες προκλήσεις για την Κυβέρνηση η οποία πιθανότατα θα βρεθεί τα επόμενα 24ωρα αντιμέτωπη με κινήσεις αμφισβήτησης στο σημείο ώστε ο νόμος να μείνει σα χαρτιά.

«Στόχος της τροπολογίας δεν είναι να διχάσουμε. Στόχος είναι ο σεβασμός, η κατοχύρωση του σεβασμού σε ένα ιερό μνημείο» αναμένεται να τονίσει στην τοποθέτησή του ο Πρωθυπουργός.

Την τροπολογία υπογράφουν συνολικά επτά Υπουργοί, Κυριάκος Πιερρακάκης, Νίκος Δένδιας, Θεόδωρος Λιβάνιος, Μιχάλης Χρυσοχοίδης, Σταύρος Παπασταύρου, Γιώργος Φλωρίδης και Λίνα Μενδώνη. Επισπεύδοντα Υπουργεία όμως είναι τα Εθνικής Άμυνας, Προστασίας του Πολίτη και Δικαιοσύνης.

Οι ευθυνες του Άμυνας και του Προστασίας του Πολίτη

Αντικειμενικά το μεγαλύτερο βάρος πέφτει πλέον στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Η τροπολογία αφορά άλλωστε σε έναν βασικό διαχωρισμό, αυτό του χώρου (βλ. Μνημείο) και των προσώπων.

Την αρμοδιότητα λήψης των αναγκαίων μέτρων για τη συντήρηση, φροντίδα και ανάδειξη του Μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη και του έμπροσθεν αυτού χώρου αναλαμβάνει το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, δεδομένου ότι πρόκειται για ένα Μνημείο πεσόντων στρατιωτών. Σύμφωνα με τα γενικώς ισχύοντα, σημειώνεται από την Κυβέρνηση, η αρμοδιότητα αυτή μπορεί να ασκηθεί είτε με ίδια μέσα, είτε με ανάθεση σχετικών συμβάσεων.

Η λέξη «καθαριότητα» δεν αναγράφεται αλλά για πολλούς προκύπτει. Είναι ξεκάθαρο ταυτόχρονα πως ιδιωτική εταιρεία είναι πολύ πιθανό να αναλάβει τον καθαρισμό του χώρου όταν έρθει η ώρα.

Αυτή η δυνατότητα, ενδεχομένως να βγάζει εν μέρει το Υπ. Εθνικής Άμυνας από η δύσκολη θέση να βάλει δικό του προσωπικό να καθαρίσει τον χώρο.

Αυτό δεν σημαίνει πως από ο Υπ. Άμυνας πέρασαν απαρατήρητα τα «καρφιά» του Υπουργού Υγείας Άδωνι Γεωργιάδη τα οποία λένε πολλά για το κλίμα εντός κυβέρνησης.

Ο υπουργός Yγείας όταν ρωτήθηκε από τους δημοσιογράφους της πρωινής εκπομπής του Action 24 σχετικά με το τι θα κάνει η κυβέρνηση, μετά την εκ νέου αναγραφή των ονομάτων των 57 νεκρών του σιδηροδρομικού δυστυχήματος, απάντησε λέγοντας:

«Το ερώτημα είναι σωστό και θα πρέπει να απευθυνθεί στον αρμόδιο από αύριο υπουργό. Από αύριο ο αρμόδιος υπουργός για το μνημείο του Άγνωστου στρατιώτη θα είναι ο Δένδιας. Στην επόμενη συνέντευξη, ρωτήστε τον τι σκοπεύει το υπουργείο Αμυνας να κάνει. Το υπουργείο Εθνικής Αμυνας θα κρίνει τι θέλει να κάνει με αυτόν τον χώρο».

Από την άλλη, από τη δύσκολη θέση να επιβάλει την τάξη στο χώρο του μνημείου δύσκολα θα βγει το Προστασίας του Πολίτη. Την αρμοδιότητα τήρησης της δημόσιας τάξης διατηρεί, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, η Ελληνική Αστυνομία.

«Το θέμα με τα κεριά και τα καντηλάκια δεν με ενοχλεί και το θεωρώ πολύ λογικό. Αυτό που με ενοχλεί είναι ότι για δεκαετίες σε αυτόν τον χώρο γίνονταν πολλά πράγματα. Έχει σκάσει μέχρι και βόμβα.» σημείωσε χθες ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης.

Ποινή φυλάκισης μέχρι ένα έτος και χρηματικές ποινές 300 - 40.000 ευρώ

Όποιοι παραβιάζουν με πρόθεση το νέο πλαίσιο προστασίας του Μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη θα τιμωρούνται με ποινή φυλάκισης έως ενός έτους ή με χρηματική ποινή, η οποία εκτείνεται, σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις του Ποινικού Κώδικα, μεταξύ 300 και 40.000 ευρώ.

Η «ποινική διαταγή» και οι μειωμένες ποινές

Σύμφωνα με πηγές της Κυβέρνησης παρέχεται η δυνατότητα έκδοσης ποινικής διαταγής υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 409 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας (ν. 4620/2019, Α’ 96), με την οποία επιβάλλεται χρηματική ποινή μειωμένη τουλάχιστον κατά τα δύο τρίτα ή ποινής φυλάκισης μέχρι τριών (3) μηνών με υφ’ όρο αναστολή αυτής.

Στην περίπτωση επιβολής ποινής φυλάκισης, η ποινή μετατρέπεται σε παροχή κοινωφελούς εργασίας σύμφωνα με το άρθρο 104Α του Ποινικού Κώδικα.

«Αυτόφωρη διαδικασία»

Όπως σε κάθε πλημμέλημα, εφόσον αυτό καταλαμβάνεται επ’ αυτοφώρω εφαρμόζεται η αυτόφωρη διαδικασία των άρθρων 418 επ. του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.

Με άλλα λόγια, όπως λένε από την Προεδρία της Κυβέρνησης, «η διάταξη αποσκοπεί στο να διασφαλίσει κατά τρόπο άμεσο και αποτελεσματικό το Μνημείο, επιβάλλοντας όμως μόνο όσους περιορισμούς είναι προς τούτο απολύτως αναγκαίοι».

Σκέψεις για γενικότερη ρύθμιση απορρίφθηκαν

Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του CNN Greece συζητήθηκε ο ενδεχόμενο να έρθει συνολική ρύθμιση που να αφορά όλα τα αντίστοιχα μνημεία στη χώρα αλλά αυτό σε αυτή τη φάση δεν προκρίθηκε.

Ας σημειωθεί πως σε μια σειρά από χώρες, τόσο στην Ευρώπη, όσο και εκτός αυτής (ιδίως Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Καναδάς, Αυστραλία), ισχύει ειδικό πλαίσιο προστασίας για χώρους ιδιαίτερης εθνικής και ιστορικής σημασίας που έχουν μελετηθεί και αξιοποιηθεί κατά την προετοιμασία του νέου πλαισίου.

Τι θα γίνει με τα ονόματα

Ένα 24ωρο πριν την έλευση της τροπολογίας συγγενείς των θυμάτων της τραγωδίας των Τεμπών έγραψαν ξανά με κόκκινη μπογιά τα ονόματα των νεκρών μπροστά από το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη στη Βουλή.

Οι γονείς εξέφρασαν την έντονή αντίδρασή τους στην τροπολογία για το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη και υπογράμμισαν πως τα ονόματα, αλλά και οι ίδιοι θα μείνουν στο σημείο για όσο χρειαστεί.

«Δεν θα αφήσουμε κανέναν από εδώ και πέρα να μας μεταχειρίζεται λες και δεν είμαστε άνθρωποι» δήλωσε ο Πάνος Ρούτσι.

Ο Βασίλης Χατζηχαραλάμπους ο οποίος έχασε τον 29χρονο γιό του στο δυστύχημα σημείωσε πως «θα πρέπει να γραφτεί και το 58ο θύμα, το οποίο είναι και η Δημοκρατία», ενώ ο Ηλίας Παπαγγελής, ο οποίος έχασε ην κόρη του πως «κάποιοι θέλησαν να γράφω το όνομά της στο τσιμέντο για να μην ξεχαστεί η θυσία της».

• Η ιστορία του Άγνωστου Στρατιώτη: Πότε κατασκευάστηκε, για ποιούς και γιατί επιλέχθηκε το σημείο

Η Κυβέρνηση ξεκαθαρίζει πως η προτεινόμενη ρύθμιση θεσπίζει ένα νέο πλαίσιο προστασίας της ακεραιότητας και της κατά προορισμό χρήσης του Μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη, που απαγορεύει μια σειρά από ενέργειες από εδώ και στο εξής.

«Ο σκοπός της διάταξης δεν είναι να σβηστούν τα ονόματα των θυμάτων της τραγωδίας των Τεμπών, αλλά να εξασφαλισθεί η προστασία ενός χώρου όλως ιδιαίτερης εθνικής και ιστορικής σημασίας» λένε από το Μέγαρο Μαξίμου.

Συμπληρώνεται δε, πως η διάταξη αποσκοπεί μόνο στη διαφύλαξη της ακεραιότητας και της κατά προορισμό χρήσης του Μνημείου και του έμπροσθεν αυτού χώρου, έτσι ώστε να αποδοθεί η προσήκουσα τιμή στους πεσόντες στρατιώτες και να ενισχυθεί η συλλογική μνήμη.

Πορείες στο υπόλοιπο Σύνταγμα

Η νέα ρύθμιση όπως λένε από την Κυβέρνηση καταλαμβάνει λιγότερο από το ένα πέμπτο της συνολικής επιφάνειας της Πλατείας Συντάγματος. Σε όλη την επιφάνεια της Πλατείας που δεν καταλαμβάνεται από τη ρύθμιση θα ασκείται το δικαίωμα συνάθροισης σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.

«Σήμα κατατεθέν των αγώνων»

Όπως λένε από την Κυβέρνηση ο χώρος αυτός αποτελεί σήμα κατατεθέν των αγώνων των Ελλήνων, των άγνωστων Ελλήνων στρατιωτών οι οποίοι αγωνίστηκαν ανιδιοτελώς υπέρ πίστεως και πατρίδος, για την εθνική ανεξαρτησία και τους αγώνες του έθνους.

«Η αποκλειστική αξιοποίηση του χώρου αυτού μόνο για τον σκοπό αυτό, είναι ο ελάχιστος φόρος τιμής που μπορεί να αποδώσει η ελληνική πολιτεία στους ήρωες του ελληνικού γένους» αναμένεται να τονίσει και ο Πρωθυπουργός.

Σε κάθε περίπττωση η Κυβέρνηση η οποία ανέλαβε την πρωτοβουλία θα καλέσει όλα α κόμματα να πάρουν ξεκάθαρη θέσω ενώπιον των πολιτών. Δεν αναμένεται να παρευρεθεί στην ολομέλεια, να πάρει τον λόγο ή να ψηφίσει ο πρώην Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς.