FOCUS

Το μεγάλο στοίχημα της «μικρής» εκεχειρίας στη Συρία

Το μεγάλο στοίχημα της «μικρής» εκεχειρίας στη Συρία
Παιδί σε κατεστραμμένο σπίτι στο, υπό πολιορκία, προάστιο Ντούμα της Δαμασκού REUTERS/Bassam Khabieh TPX IMAGES OF THE DAY

Με δυό φράσεις που έγραψε στο τουίτερ ο Σύρος δημοσιογράφος, Χαντί Αλαμπντάλα, συνόψισε τα της εύθραυστης και ιδιόμορφης εκεχειρίας που έχει τεθεί σε ισχύ στη χώρα του από τα ξημερώματα του περασμένου Σαββάτου. Η πρώτη ημέρα κύλησε καλά, λέει· η συνέχεια, όμως, διέψευσε τις προσδοκίες.

hadi ceasefire

Σε άλλη ανάρτησή του, ο Αλαμπντάλα κάνει λόγο για ρωσικές, όπως γράφει, αεροπορικές επιδρομές, στην πόλη Χαρ Μπανάφσα στα νοτιοδυτικά, ενώ συνεχείς είναι οι αναφορές και από άλλους ακτιβιστές, στα σόσιαλ μίντια, για νέες εχθροπραξίες. Συνιστούν, όμως, αυτές παραβίαση της εκεχειρίας; Δεδομένου του εύρους της, πιθανότατα όχι, δίχως, όμως, αυτό να σημαίνει ότι δεν την δυναμιτίζουν.

Η ιδιαιτερότητα της εκεχειρίας στη Συρία

Η συμφωνία, που επετεύχθη με τη μεσολάβηση Αμερικανών και Ρώσων, προβλέπει ότι το καθεστώς Άσαντ και η αντιπολίτευση σταματούν προσωρινά τις μάχες, έτσι ώστε να μπορέσει να φτάσει ανθρωπιστική βοήθεια σε εκατοντάδες χιλιάδες πολιορκημένους και στερημένους ανθρώπους αλλά και για να δημιουργηθεί εποικοδομητικό κλίμα ενόψει των ειρηνευτικών συνομιλιών στις 7 Μαρτίου.

Η κατάπαυση του πυρός δεν καλύπτει ολόκληρη τη Συρία. Αφορά ελάχιστες, διάσπαρτες στα δυτικά, περιοχές -συγκεκριμένα, οι έξι με το κίτρινο χρώμα στο χάρτη που δημοσίευσαν ρωσικά ΜΜΕ· μόλις μετά βίας ισοδυναμούν με το 10% της επικράτειάς της, αφού εξαιρούνται τα εδάφη των τζιχαντιστών του ISIS και του Μετώπου αλ-Νούσρα (παρακλάδι της αλ Κάιντα στη Συρία) καθώς και εκείνα που ελέγχουν ομάδες εμπολέμων οι οποίες, επίσης, εμπίπτουν στην κατηγορία των τρομοκρατικών οργανώσεων.

ceasefire map

Αυτό, όμως, αφήνει ‘χαραμάδα’ για παραβιάσεις και θέτει σε σοβαρή δοκιμασία την ίδια την, ευαίσθητη και εξαιρετικά περιορισμένη, εκεχειρία.

Σύμφωνα με τη συριακή αντιπολίτευση, περί τις 100 ομάδες ανταρτών από τις συνολικά 160 που δρουν στη χώρα έχουν συμφωνήσει να σταματήσουν το πυρ. Σ’ αυτές, όμως -πέραν του ISIS και του Μετώπου αλ-Νούσρα- δεν συγκαταλέγονται οι, επίσης ισχυρές, Αχράρ αλ-Σαμ και Τζάις αλ-Ισλάμ, κάτι που συνιστά επιπρόσθετο ‘αγκάθι’, καθώς, κοινό μυστικό αποτελεί, ότι στο πεδίο της μάχης συνεργάζονται με τις υπόλοιπες. Το εύλογο ερώτημα, λοιπόν, που προκύπτει είναι γιατί να κρατήσουν, εντέλει, την εκεχειρία οι λιγότερο δυνατές αντάρτικες οργανώσεις, όταν, αφενός οι ισχυροί σύμμαχοί τους δεν το κάνουν, αφετέρου οι ίδιες, ως γνωστόν, δεν πολεμούν τόσο για ιδεολογικούς λόγους αλλά κυρίως για το κέρδος και τα λάφυρα;

Θα προωθηθεί η ανθρωπιστική βοήθεια;

Παρά τις μικρές πιθανότητες να διατηρηθεί η εκεχειρία, υπάρχουν ενδείξεις ότι η ανθρωπιστική βοήθεια θα καταφέρει να προωθηθεί σε πολιορκημένες περιοχές, όπως, για παράδειγμα, αυτή της Μαντάγια, 40 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Δαμασκού, όπου οι εικόνες των λιμοκτονούντων παιδιών της στις αρχές του Γενάρη έκαναν το γύρο του κόσμου, στοιχειώνοντάς τον.

Το τέλος του πολέμου, όμως, δεν δείχνει να είναι ακόμη κοντά: συγκεντρώνει όλους τους ανταγωνισμούς στη Μέση Ανατολή ενώ εμπλέκονται σ’ αυτόν μεγάλοι περιφερειακοί παίχτες που έχουν, διαφορετικούς ο καθένας, λόγους να επιθυμούν τη συνέχισή του. Συνεπώς, λίγη αξία μοιάζει να έχουν τα περί «γρήγορης, αποτελεσματικής και επιτυχούς προώθησης της διαδικασίας πολιτικής μετάβασης» που ευαγγελίζεται στην τελευταία παράγραφο πριν το παράρτημα η συμφωνία, με ημερομηνία 22 Φεβρουαρίου 2016, για την παύση των εχθροπραξιών.

Διαβάστε επίσης:

Συρία: Boήθεια σε πολιορκημένες περιοχές στέλνει ο ΟΗΕ

Συρία: Εννέα παραβιάσεις της εκεχειρίας καταγγέλει η Ρωσία

Αεροπορικές επιδρομές στη βόρεια και κεντρική Συρία

ΔΗΜΟΦΙΛΗ