Το αιώνιο πρόβλημα που βασανίζει τους μελετητές της Mona Lisa

Λένε ότι τα μάτια της Mona Lisa σε ακολουθούν σε ένα δωμάτιο. Το σεμνό χαμόγελο της ωραιότερης δημιουργίας του Λεονάρντο Ντα Βίντσι έχει γίνει αντικείμενο γοητείας του κοινού εδώ και αιώνες. Πίσω από τον πραγματικό πίνακα υπάρχουν διάφορα αντίγραφα, τα οποία αναδύονται τόσο συχνά που θέτει υπό αμφισβήτηση τη νομιμότητα του πραγματικού. Έχει κλαπεί και αναδημιουργηθεί σε όλη την ιστορία, και τώρα υπάρχει ένα ολόκληρο ίδρυμα αφιερωμένο στην απόδειξη της ύπαρξης μιας δεύτερης εκδοχής. Ενώ το Λούβρο διεκδίκησε το αδιαμφισβήτητο μοναδικό κομμάτι, το Ίδρυμα Mona Lisa ξεπέρασε κάθε κριτική στον κόσμο της τέχνης και επιμένει συνεχώς ότι η «Isleworth Mona Lisa» τους ήταν η πρώτη.

Η έκδοση του Isleworth είναι πιθανώς ένας παλαιότερος πίνακας, που πήρε το όνομά του από την τοποθεσία από την οποία τον αγόρασε ένας έμπορος έργων τέχνης το 1913. Μοιάζει εντυπωσιακά με την έκδοση του Λούβρου, με τη διαφορά ότι είναι νεότερη και στέκεται μπροστά σε διαφορετικό φόντο.

Ωστόσο, κατά την παραδοχή του ίδιου του ιδρύματος, είναι «επιφυλακτικοί» με τις συγκρίσεις μεταξύ των εκδόσεων Isleworth και Λούβρου. «Δεδομένου ότι το ίδρυμα υποστηρίζει ότι η προηγούμενη έκδοση είχε γίνει πριν», γράφουν στον ιστότοπο τους, «είναι λοιπόν λάθος να ληφθούν τα χαρακτηριστικά της έκδοσης του Λούβρου ως βάση για κρίση».

Πολλοί έχουν επισημάνει ότι το μέσο που προτιμούσε ο Ντα Βίντσι ήταν το ξύλο, αλλά αυτή η εκδοχή γίνεται σε καμβά.

Αυτό το ασήμαντο σημείο δεν ταίριαξε καλά με το ιταλικό υπουργείο πολιτισμού το οποίο έχει θέσει σοβαρές αμφιβολίες για την αυθεντικότητα της δεύτερης εκδοχής.

Κάποια στιγμή στη δεκαετία του 1950, ο Raymond Hekking αγόρασε έναν πίνακα από έναν έμπορο έργων τέχνης για 3£, έναν πίνακα που ισχυρίστηκε ότι ήταν η πραγματική Mona Lisa, λέγοντας ότι η έκδοση του Λούβρου ήταν ψεύτικη. Χάρη στη δική του επιδεξιότητα, το αντίγραφο που είχε μπήκε στη συζήτηση sτον κόσμο της τέχνης αφού βρέθηκε μια ταινία που αποδείκνυε ότι ήταν αληθινή την ίδια στιγμή που η ίδια η Jackie Kennedy μεσολάβησε σε μια συμφωνία για να δανειστεί τον πίνακα στην Αμερική για μια σύντομη περίοδο.

Το 2021, η επιβεβαιωμένη γνώση ότι η Hekking Mona Lisa ήταν τελικά αντίγραφο, πουλήθηκε για 3,4 εκατομμύρια δολάρια στον οίκο Christie's. Ήταν περίεργο, δεδομένου ότι το είχε διαφημίσει ο ίδιος ο οίκος δημοπρασιών ως αντίγραφο, αλλά η τελική τιμή πώλησής του ήταν περίπου 15 φορές υψηλότερη από ό,τι υπολόγιζαν. Παραμένει η πιο ακριβή ψεύτικη Mona Lisa που πουλήθηκε ποτέ.

Υπάρχουν πολλές περισσότερες τέτοιες περιπτώσεις, αν και καμία δεν είναι τόσο μεγάλης αξίας. Η Μόνα Λίζα παραμένει ένας έντονα συναρπαστικός πίνακας, ο οποίος αποδεικνύει κάθε χρόνο την αξία του σε σχέση με τα αντίγραφα του.