ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Κινδυνεύει με κατάρρευση ο τάφος του Τουταγχαμών – Υγρασία και μύκητες τον καταστρέφουν

Κινδυνεύει με κατάρρευση ο τάφος του Τουταγχαμών – Υγρασία και μύκητες τον καταστρέφουν

Τουρίστες φωτογραφίζουν τον ταφικό θάλαμο του Τουταγχαμών στο Λούξορ της Αιγύπτου

AP Photo/Amr Nabil

Ο τάφος του Τουταγχαμών στο Λούξορ της Αιγύπτου βρίσκεται σήμερα στη πιο εύθραυστη κατάσταση από την ανακάλυψή του το 1922, με ρωγμές να εξαπλώνονται στα ταβάνια, στρώματα βράχου να ξεφλουδίζουν λόγω της υγρασίας και τα χρώματα των τοιχογραφιών να ξεθωριάζουν λόγω της προσβολής από μύκητες.

Ο τάφος έχει υποστεί μια μεγάλη ρωγμή που διατρέχει το ταβάνι του ταφικού θαλάμου και της εισόδου, προκαλώντας σχισμές που επιτρέπουν στο νερό της βροχής να διεισδύει στο εσωτερικό. Και σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό npg Heritage Science του Nature, κινδυνεύει πλέον όχι μόνο να υποστεί σοβαρές φθορές, αλλά και να καταρρεύσει.

Η μελέτη, υπό την επίβλεψη του καθηγητή Διατήρησης Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς του Πανεπιστημίου του Καΐρου, Sayed Hemeda, εντοπίζει ως σημείο καμπής την καταστροφική πλημμύρα του 1994, όταν καταρρακτώδεις βροχές γέμισαν την Κοιλάδα των Βασιλέων με νερά και λάσπες. Το νερό διείσδυσε στους τάφους, αύξησε την υγρασία και δημιούργησε ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξη μυκήτων που προκάλεσαν ανεπανόρθωτες ζημιές στις τοιχογραφίες.

Mideast Egypt Antiquities

Φύλακας στον τάφο του Τουταγχαμών στο Λούξορ

AP Photo/Amr Nabil

Ο Hemeda επισημαίνει ότι ο τάφος του Τουταγχαμών, λαξευμένος σε πετρώδες υλικό γνωστό ως σχιστόλιθος Esna, είναι ιδιαίτερα ευαίσθητος στις διακυμάνσεις της υγρασίας, καθώς το πέτρωμα διαστέλλεται και συστέλλεται. Αυτή η φυσική ιδιότητα, σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη φθορά, δημιουργεί σοβαρό κίνδυνο παραμόρφωσης και κατάρρευσης. Οι ερευνητές προτείνουν τη ρύθμιση της εσωτερικής υγρασίας και την εφαρμογή προγράμματος ενίσχυσης και συντήρησης, ώστε να περιοριστεί η επιβάρυνση της κατασκευής, αναφέρει ο Independent.

Τεράστιος αρχαιολογικός θησαυρός

Ο τάφος, γνωστός ως KV62 μεταξύ των αιγυπτιολόγων, είναι ένας από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς θησαυρούς του 20ού αιώνα. Ανακαλύφθηκε στις 4 Νοεμβρίου 1922 από τον Βρετανό αρχαιολόγο Χάουαρντ Κάρτερ, ο οποίος εντόπισε την είσοδο του θαμμένη κάτω από ερείπια άλλων τάφων. Μικρότερος από τους συνηθισμένους βασιλικούς τάφους της 18ης Δυναστείας, πιστεύεται ότι δεν είχε αρχικά σχεδιαστεί ως βασιλικός τόπος ταφής, αλλά μάλλον χρησιμοποιήθηκε βιαστικά μετά τον ξαφνικό θάνατο του νεαρού Φαραώ.

Treasures Of King Tut 1922

Η είσοδος του τάφου του Τουταγχαμών όπως την ανακάλυψε ο Χάουαρντ Κάρτερ τον Νοέμβριο του 1922

AP Photo

Αποτελείται από τέσσερις κύριους θαλάμους: την είσοδο, τον προθάλαμο όπου βρέθηκαν έπιπλα και άμαξες, τον ταφικό θάλαμο που περιείχε τρεις σαρκοφάγους και το θησαυροφυλάκιο, το οποίο κάποτε φιλοξενούσε περίπου 5.000 αντικείμενα, συμπεριλαμβανομένης της περίφημης χρυσής νεκρικής μάσκας, επιχρυσωμένων αγαλμάτων, εκλεκτών επίπλων, όπλων και ταφικών αντικειμένων.

Ανεπαρκείς μηχανισμοί προστασίας

Ο καθηγητής αρχιτεκτονικής συντήρησης στο Πανεπιστήμιο του Καΐρου Mohamed Atia Hawash εξηγεί ότι οι περισσότεροι τάφοι της Κοιλάδας των Βασιλέων είναι λαξευμένοι βαθιά στο βράχο, γεγονός που τους καθιστά ευάλωτους στις ξαφνικές πλημμύρες. Οι ίδιες γεωλογικές αδυναμίες απειλούν και άλλα μνημεία της περιοχής, όπως τον ναό της Χατσεψούτ στο Deir el-Bahari. Η Κοιλάδα είναι γεμάτη ρωγμές, και οποιαδήποτε στιγμή μπορεί να αποκολληθούν βράχοι και να καταπλακώσουν γειτονικούς τάφους, προειδοποιεί.

Παρά το γεγονός ότι η περιοχή αποτελεί τμήμα του καταλόγου Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, οι μηχανισμοί προστασίας είναι ανεπαρκείς. Ο Hawash υπογραμμίζει ότι υπάρχουν δομές διαχείρισης κρίσεων, αλλά παραμένουν αναποτελεσματικές στην πράξη: «Έχουμε τη δυνατότητα να παρακολουθούμε επιστημονικά τους κινδύνους, αλλά η απουσία κουλτούρας πρόληψης σημαίνει ότι αντιδρούμε μόνο μετά την έλευση της καταστροφής».