ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Τζέιν Μπολέιν: Η αλήθεια για μια από τις πιο «μισητές» γυναίκες στην ιστορία της Αγγλίας

Τζέιν Μπολέιν: Η αλήθεια για μια από τις πιο «μισητές» γυναίκες στην ιστορία της Αγγλίας

Η Τζέην Μπολέυν.

Wikipedia Commons

Κατηγορήθηκε για προδοσία, μοιχεία και συνωμοσία εναντίον δύο βασιλισσών. Η Τζέιν Μπολέιν, σύζυγος του αδελφού της Άννας Μπολέιν, δαιμονοποιήθηκε για αιώνες ως η «μοχθηρή σύζυγος». Μια νέα ιστορική νουβέλα της Φιλίππα Γκρέγκορι ρίχνει φως στη σκοτεινή της φήμη – και αποκαθιστά μια γυναίκα που ίσως υπήρξε περισσότερο θύμα παρά ένοχη.

Στην αυλή του απρόβλεπτου βασιλιά Ερρίκου Η΄, κανείς δεν ήταν ασφαλής. Οι ίντριγκες, οι συμμαχίες και οι προδοσίες εναλλάσσονταν με την ταχύτητα που έπεφταν τα κεφάλια στον πύργο του Λονδίνου. Μέσα σε αυτό το αδυσώπητο σκηνικό, η Τζέιν Μπολέιν –γνωστή και ως λαίδη Ρότσφορντ– πέρασε στην ιστορία ως η «προδότρια» της διάσημης αδελφής του συζύγου της, Άννας Μπολέιν, αλλά και της πέμπτης συζύγου του Ερρίκου, της Αικατερίνης Χάουαρντ.

Η Φιλίππα Γκρέγκορι, συγγραφέας της επιτυχημένης σειράς «The Other Boleyn Girl», επιστρέφει με το νέο της ιστορικό μυθιστόρημα «Boleyn Traitor», επιχειρώντας να ξαναγράψει την ιστορία μιας γυναίκας που για αιώνες υπήρξε συνώνυμη της προδοσίας.

«Η Τζέιν δεν ήταν τέρας, ήταν μια γυναίκα που προσπαθούσε να επιβιώσει σε έναν κόσμο που κυβερνούσαν οι άνδρες και ο φόβος», σημειώνει η Γκρέγκορι στο BBC.

Από την αυλή στη λαιμητόμο

Γεννημένη γύρω στο 1505, η Τζέιν Πάρκερ προερχόταν από αριστοκρατική οικογένεια και παντρεύτηκε τον Τζορτζ Μπολέιν, αδελφό της μετέπειτα βασίλισσας Άννας Μπολέιν. Παρά τη φαινομενικά λαμπρή της θέση, η τύχη της άλλαξε δραματικά: ο άντρας της εκτελέστηκε κατηγορούμενος για αιμομιξία με την ίδια του την αδελφή – κατηγορίες που, σύμφωνα με τους ιστορικούς, ήταν ψευδείς και πολιτικά υποκινούμενες.

Η Τζέιν επιβίωσε προσωρινά, αλλά το 1541 βρέθηκε ξανά στο επίκεντρο ενός βασιλικού σκανδάλου, κατηγορούμενη ότι βοήθησε τη νεαρή βασίλισσα Αικατερίνη Χάουαρντ να έχει παράνομη σχέση με τον αυλικό Τόμας Κάλπεπερ. Και αυτή τη φορά, δεν υπήρξε σωτηρία: αποκεφαλίστηκε στον Πύργο του Λονδίνου το 1542.

Από προδότρια σε θύμα

Για αιώνες, η Τζέιν Μπολέιν παρουσιαζόταν ως μια «άπληστη, ζηλόφθονη» γυναίκα, που πρόδωσε τον ίδιο της τον σύζυγο. Οι Βικτωριανοί ιστορικοί την έκαναν σύμβολο της «κακής συζύγου» και οι μετέπειτα δραματουργοί διαιώνισαν αυτήν την εικόνα.

Ωστόσο, νεότεροι ιστορικοί, όπως η Τρέισι Μπόρμαν και η Τζούλια Φοξ, προσπαθούν να αποκαταστήσουν τη φήμη της. «Δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι η Τζέιν πρόδωσε τον άντρα της ή τη βασίλισσα Άννα», υπογραμμίζει η Μπόρμαν. «Ήταν ένα πιόνι σε μια αυλή που καταβρόχθιζε τους ίδιους της τους ανθρώπους.»

Μια ιστορία γυναικείας επιβίωσης

Η Φιλίππα Γκρέγκορι βλέπει τη Μπολέιν όχι ως κακιά, αλλά ως γυναίκα με φιλοδοξία και θάρρος, που προσπάθησε να επιβιώσει σε ένα περιβάλλον όπου κάθε λάθος μπορούσε να οδηγήσει στο θάνατο.

«Το βιβλίο δεν είναι για την προδοσία της Τζέιν», λέει η συγγραφέας, «αλλά για την προδοσία της εξουσίας. Είναι μια ιστορία για την τυραννία – και για το πώς η σιωπή μπροστά στο κακό μπορεί να αποδειχθεί μοιραία.»

Ένα διαχρονικό μήνυμα

Περισσότερο από 480 χρόνια μετά τον θάνατό της, η Τζέιν Μπολέιν εξακολουθεί να διχάζει ιστορικούς και συγγραφείς. Ήταν προδότρια ή θύμα; Φιλόδοξη αυλική ή γυναίκα εγκλωβισμένη σε ένα ανδρικό σύστημα εξουσίας;

Η νέα ματιά της Γκρέγκορι μας καλεί να αναρωτηθούμε: μήπως πίσω από τη «μοχθηρή σύζυγο» κρυβόταν απλώς μια γυναίκα που πλήρωσε ακριβά το τίμημα της επιβίωσης;