Οι ταχυδρόμοι του πολέμου στην Ουκρανία: Ρισκάροντας τη ζωή τους για να δώσουν μια σύνταξη

Μια ηλικιωμένη γυναίκα με μαύρο παντελόνι, βαριά παπούτσια, βρώμικο γκρίζο παλτό και μαντίλα περπατάει στο δρόμο. Ακούγεται άλλη μια έκρηξη. Ανατριχιάζει, τα μάτια της ανοίγουν διάπλατα, αλλά δεν χάνει βήμα. Εντάσσεται σε ένα πλήθος αρκετών δεκάδων, κυρίως ηλικιωμένων κατοίκων, που έχουν κουκουλωθεί, τουρτουρίζοντας από το κρύο.

Οι δρόμοι είναι καλυμμένοι με λάσπη και μπάζα που πετάχτηκαν από τις αμέτρητες σφαίρες. Τα λιγοστά οχήματα πρέπει να παρακάμπτουν τους γεμάτους νερό κρατήρες όπου έπεσαν οι βόμβες. Οι πάνω όροφοι ορισμένων πολυκατοικιών έχουν γίνει συντρίμμια και μόλις ένα παράθυρο στο δρόμο είναι άθικτο. Τηλεφωνικά και ηλεκτρικά καλώδια ελίσσονται κατά μήκος του εδάφους, νεκρά από καιρό.

Στην άκρη του πλήθους, στέκεται μόνη της η 72χρονη Λούμποφ Μπιλένκο. Το πρόσωπό της είναι ανέκφραστο, χωρίς συναίσθημα, τα σκούρα μάτια της επίσης χωρίς έκφραση - το βλέμμα των χιλίων μιλίων.

«Φυσικά, ήμασταν πολύ φοβισμένοι πριν», λέει με χαμηλή φωνή. «Τώρα το έχουμε συνηθίσει», λέει για τους βομβαρδισμούς. «Δεν δίνουμε πια καν σημασία».

Η Μπιλένκο λέει στο CNNi ότι έχει βγει από το διαμέρισμά της, όπου ζει μόνη της, στον κεντρικό δρόμο για να παραλάβει τη μηνιαία σύνταξή της, που φέρνει στην πόλη μια κινητή μονάδα της Ukrposhta, της Ουκρανικής Ταχυδρομικής Υπηρεσίας. Η σύνταξη της Μπιλένκο είναι μόλις 80 δολάρια το μήνα. Αρκούν για να αγοράσει λίγο φαγητό από ένα από τα λίγα καταστήματα που είναι ακόμη ανοιχτά.

Το μικρό κιτρινόλευκο φορτηγάκι της Ukrposhta έρχεται στο Σιβέρσκ μία φορά το μήνα.

Η Άννα Φεσένκο, μια ξανθιά γυναίκα με πλατύ χαμόγελο, είναι επικεφαλής της κινητής μονάδας. Καθώς αυτή και οι συνάδελφοί της ελέγχουν τα έγγραφα με βάση έναν κατάλογο παραληπτών και μοιράζουν μετρητά, η Άννα αποσπά ένα χαμόγελο και ένα περιστασιακό γέλιο από τους κουρασμένους κατοίκους της πόλης.

Η Φεσένκο λέει ότι εργάζεται στην Ukrposhta εδώ και 15 χρόνια. Αυτά τα χρόνια προβλέψιμης, μεθοδικής ταχυδρομικής εργασίας δεν την προετοίμασαν γι' αυτό που κάνει τώρα.

«Δεν θα μπορούσα ποτέ να φανταστώ έναν τέτοιο εφιάλτη», λέει στο CNNi.

Προτού τεθεί επικεφαλής της κινητής μονάδας των ταχυδρόμων, η Φεσένκο εργαζόταν στο ταχυδρομείο του Μπαχμούτ περίπου 22 μίλια νότια του Σιβέρσκ. Αλλά στα μέσα του φθινοπώρου οι μάχες γύρω από την πόλη έγιναν τόσο έντονες, ώστε η ίδια και οι συνάδελφοί της εκεί αναγκάστηκαν να απομακρυνθούν.

Καταλαβαίνει ότι η δουλειά της δεν είναι απλώς να μοιράζει συντάξεις: Είναι να υπενθυμίζει στους ανθρώπους στο Σιβέρσκ ότι δεν έχουν ξεχαστεί.

«Νομίζω ότι είμαστε η μόνη σύνδεση μεταξύ αυτών και του υπόλοιπου κόσμου», λέει.

Ωστόσο, δεν είναι όλοι πρόθυμοι να βγουν καν έξω.

«Ζω σε απόσταση 20 λεπτών με τα πόδια από εδώ, αλλά η γυναίκα μου φοβάται να έρθει εδώ», λέει ο 63χρονος Βολοντίμιρ, ο οποίος αρνήθηκε να δώσει το πλήρες όνομά του, τραβώντας ένα τσιγάρο πριν ενταχθεί στην ουρά.

«Η γυναίκα μου μου είπε να μην ξοδεύουμε τη σύνταξή μας σε τσιγάρα», λέει γελώντας, τραβώντας άλλη μια βαθιά ρουφηξιά.

Η 73χρονη Όλγα έφτασε στο μέτωπο. Όπως τόσοι πολλοί που ζουν στην εμπόλεμη ζώνη, πέρασε μήνες κουκουλωμένη με άλλους στο υπόγειο της πολυκατοικίας της. Είναι μια στενή, άβολη ύπαρξη. Ωστόσο, είναι πρόθυμη να την ανεχτεί.

«Γεννήθηκα εδώ», λέει, γνέφοντας το κεφάλι της προς τα εμπρός για να δώσει έμφαση. «Αυτή είναι η πατρίδα μου».

Μετά, άλλη μια δυνατή έκρηξη. Η Όγα μόλις που το αντιλαμβάνεται. «Δεν θα πάω πουθενά. Αυτό που είναι να γίνει, θα γίνει».

Την επιχείρηση επιβλέπει ο επικεφαλής της στρατιωτικής διοίκησης του Σιβέρσκ, Ολέξι Βορόμπιοβ. Είναι νευρικός που τόσος κόσμος έχει συγκεντρωθεί σε ανοιχτό χώρο.

Οι ρωσικές δυνάμεις βρίσκονται ακριβώς απέναντι από μια ευρεία κοιλάδα, καταλαμβάνοντας λόφους ορατούς από το σημείο διανομής της σύνταξης. Βρίσκονται περίπου 10 χιλιόμετρα βόρεια.

Ο Βορόμπιοβ προτρέπει τους ανθρώπους να απομακρυνθούν, να διασκορπιστούν «για τη δική τους ασφάλεια». Τον αγνοούν.

«Προσπαθούμε να επιλέξουμε τον σωστό χρόνο και τόπο» λέει ο ίδιος για τη διανομή των συντάξεων. Αυτό σημαίνει ότι κάθε φορά που έρχεται η κινητή μονάδα, είναι διαφορετικό μέρος και χρόνος για να μην στοχοποιηθεί από τους Ρώσους.

«Αλλά εδώ είναι πόλεμος», προσθέτει. «Σήμερα είναι έτσι» - κουνάει το κεφάλι προς το πλήθος που περιμένει στην ουρά - «και αύριο μπορεί να είναι εντελώς διαφορετικά».

Φύγαμε από το Σιβέρσκ γύρω στο μεσημέρι. Η διανομή είχε ολοκληρωθεί μόνο κατά το ήμισυ.

Μια ώρα αργότερα μια σφαίρα του ρωσικού πυροβολικού έπεσε στο έδαφος μόλις ένα τετράγωνο μακριά, μας είπε η Φεσένκο, η υπάλληλος του ταχυδρομείου, μέσω τηλεφώνου.

Κανείς δεν τραυματίστηκε, όπως είπε, αλλά η ίδια και οι συνάδελφοί της μοίρασαν γρήγορα τα μετρητά που μπορούσαν σε όσους εξακολουθούσαν να περιμένουν και έφυγαν.

‘We’re the one connection’: The postal workers risking their lives to get pensions to Ukraine’s elderly - By Ben Wedeman, Darya Tarasova-Markina and Kareem Khadder, CNNi

Επιμέλεια κειμένου - Νοηματική απόδοση: Χρήστος Θ. Παναγόπουλος