ΚΟΣΜΟΣ

Ουκρανική κρίση: Διελκυστίνδα ΗΠΑ - Ρωσίας ενώ «βράζει» το Ντονμπάς

Ουκρανική κρίση: Διελκυστίνδα ΗΠΑ - Ρωσίας ενώ «βράζει» το Ντονμπάς
AP Photo / Evgeniy Maloletka

Σκληρό διπλωματικό «πόκερ» υπό την απειλή σύρραξης λαμβάνει χώρα το τελευταίο εικοσιτετράωρο με αφορμή το ιδιαίτερα τεταμένο κλίμα που επικρατεί στο Ντονμπάς και στα ρωσο-ουκρανικά σύνορα, με «πρωταγωνιστές» τις ΗΠΑ, την Ρωσία και το ΝΑΤΟ. Ουάσινγκτον, Μόσχα και Κίεβο βρίσκονται σε ένα διαρκές παιχνίδι δηλώσεων και αντεγκλήσεων, με το Πεκίνο να παίρνει εμμέσως θέση στην ουκρανική κρίση.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, δήλωσε ότι «κάθε ένδειξη» συγκλίνει στο ότι η Ρωσία σχεδιάζει να εισβάλει στην Ουκρανία τις επόμενες ημέρες και πως αναζητά πρόσχημα για να την δικαιολογήσει. Σε απάντηση, το Κρεμλίνο κατηγόρησε τον Μπάιντεν ότι πυροδοτεί την ένταση, ενώ νωρίτερα απέλασε τον δεύτερο στην ιεραρχία της αμερικανικής πρεσβείας στη Μόσχα, Μπαρτ Γκόρμαν.

Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, Άντονι Μπλίνκεν, άλλαξε τα σχέδιά του τελευταία στιγμή, προκειμένου να παραστεί στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την ουκρανική κρίση.

Αγνοώντας τις σχετικές παραινέσεις του Ρώσου αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών να αποφύγει να μετατρέψει τη συνδερίαση σε «τσίρκο» παρουσιάζοντας «αβάσιμες κατηγορίες περί ρωσικής εισβολής», ο Μπλίνκεν ανέπτυξε τα προσχήματα υπό τα οποία η Μόσχα θα μπορούσε δικαιολογήσει μια στρατιωτική ενέργεια κατά της Ουκρανίας.

Κατά τον Μπλίνκεν, η Μόσχα θα μπορούσε να «πατήσει» σε κάποια «τρομοκρατική ή βομβιστική επίθεση στη Ρωσία», στην «ανακάλυψη ενός ομαδικού τάφου», ή ακόμη και «σε μία - ψεύτικη ή αληθινή - επίθεση με χημικά όπλα».

blinken-ohe.jpg
«Είμαι σήμερα εδώ όχι για να ξεκινήσω έναν πόλεμο, αλλά για να τον αποτρέψω» είπε ενώπιον του ΣΑ του ΟΗΕ, ο Άντονι ΜπλίνκενAP Photo/Richard Drew

Προτρέποντας τη Μόσχα να χρησιμοποιήσει τη διπλωματία ως λύση στην κρίση, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ δήλωσε πως εάν δεν υπάρξει ρωσική εισβολή, «τότε θα είμαστε ανακουφισμένοι που η Ρωσία άλλαξε πορεία και απέδειξε ότι οι προβλέψεις μας ήταν λανθασμένες».

Στην διπλωματική «εξίσωση» και η Κίνα

Στο παιχνίδι της αντιπαράθεσης μπήκε επίσημα και το Πεκίνο, με την Κίνα να κατηγορεί τις ΗΠΑ -χωρίς να τις κατονομάσει- ότι υποδαυλίζουν την ένταση στην Ουκρανία, η οποία «προέρχεται από τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ και βρίσκεται σε ασυμφωνία με την εποχή μας».

«Η Κίνα εκτιμά ότι όλες οι ενδιαφερόμενες πλευρές θα πρέπει να επιτρέψουν να επικρατήσει η λογική και να στραφούν προς μια πολιτική διευθέτηση, απέχοντας από κάθε ενέργεια που θα μπορούσε να υποκινήσει εντάσεις ή να τροφοδοτήσει την κρίση», είπε ο Κινέζος πρεσβευτής στον ΟΗΕ, Ζανγκ Τζουν, στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας.

«Τίποτα δεν συμβαίνει χωρίς λόγο. Η διεύρυνση του ΝΑΤΟ είναι ένα θέμα που δεν μπορούμε να το εξαιρέσουμε όσον αφορά την ένταση στην Ουκρανία. Η συνεχής διεύρυνση, στα απόνερα του Ψυχρού Πολέμου, είναι αντίθετη με την εποχή μας, δηλαδή με τη διαφύλαξη της κοινής ασφάλειας», πρόσθεσε ο Κινέζος διπλωμάτης.

Ζελένσκι: Δεν είναι μόνο η Ρωσία αντίθετη στην ένταξή μας στο ΝΑΤΟ

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, χαμήλωσε τον πήχη των προσδοκιών σε ό,τι αφορά την ένταξη της χώρας του στο ΝΑΤΟ, σε συνέντευξή του στη γερμανική εφημερίδα Bild που δόθηκε στη δημοσιότητα.

Ο Ζελένσκι δήλωσε στην Bild ότι ενώ η Ουκρανία ήθελε για χρόνια να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, η διαδικασία δεν προχωρά.

«Δεν είναι μόνο η Ρωσία που είναι αντίθετη στην ένταξή μας. Κάποια μεμονωμένα μέλη του ΝΑΤΟ υποστηρίζουν τη θέση της Μόσχας. Αυτό είναι κοινό μυστικό», είπε.

Ο Ζελένσκι δεν κατονόμασε τις χώρες αυτές, λέγοντας ότι συνεχίζει να ελπίζει στη στήριξή τους.

«Δεν μας είναι εύκολο με αυτούς τους γείτονες και δεν θέλουμε κινδύνους ή διπλωματικές διαμάχες», είπε, προσθέτοντας ότι οι ίδιοι Ουκρανοί θα πρέπει να αποφασίσουν για πιθανή ένταξη αλλά δεν υπάρχει κανένα νόημα αυτή τη στιγμή να διενεργηθεί δημοψήφισμα.

«Η πορεία προς το ΝΑΤΟ και την ΕΕ είναι πολύ μεγάλη», δήλωσε στην Bild, παροτρύνοντας τα μέλη της συμμαχίας να υποστηρίξουν την Ουκρανία.

«Καζάνι που βράζει» το Ντονμπάς

Η συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας πραγματοποιήθηκε στον απόηχο του «αλληλοκατηγορώ» μεταξύ φιλορώσων αυτονομιστών και ουκρανικού στρατού για επιθέσεις στο Ντονμπάς.

Η πολιτοφυλακή της «Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ» ανακοίνωσε πως απάντησε με ανταποδοτικά πυρά εναντίον θέσεων του ουκρανικού στρατού, ενώ η ουκρανική πλευρά υποστήριξε πως οι αντάρτες στα ανατολικά έριξαν οβίδες εναντίον ενός χωριού στην επαρχία Λουγκάνσκ με αποτέλεσμα να πληγεί ένα νηπιαγωγείο. Το Κίεβο έδωσε στη δημοσιότητα φωτογραφία ενός κατεστραμμένου τοίχου μετά τον αναφερόμενο βομβαρδισμό νηπιαγωγείου.

Πηγή: Ukrainian Presidential Press Office via AP

Παράλληλα, παρατηρητές του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) επεσήμαναν ότι έχουν καταγράψει πολλά περιστατικά ρίψης οβίδων κατά μήκος της γραμμής επαφής μεταξύ των φιλορώσων και του ουκρανικού στρατού, δήλωσε διπλωματική πηγή.

Σχολιάζοντας το συμβάν, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι «ο βομβαρδισμός του νηπιαγωγείου από τους φιλορώσους αυτονομιστές είναι μεγάλη πρόκληση. Είναι σημαντικό οι διπλωμάτες και ο ΟΑΣΕ να παραμείνουν στην περιοχή, καθώς το έργο τους να παρακολουθούν τα γεγονότα μπορεί να λειτουργήσει αποτρεπτικά. Χρειαζόμαστε έναν αποτελεσματικό μηχανισμό ελέγχου των παραβιάσεων της κατάπαυσης πυρός».

«Κενό γράμμα» οι εγγυήσεις ασφαλείας

Η Μόσχα δεν εντόπισε «καμία εποικοδομητική απάντηση» από τις ΗΠΑ στα βασικά αιτήματα της Ρωσίας, όπως ο τερματισμός της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ προς ανατολάς.

Στη γραπτή απάντηση 11 σελίδων, η Ρωσία δεν άμβλυνε ούτε στο ελάχιστο τη στάση της και προειδοποίησε για μέτρα «στρατιωτικοτεχνικού χαρακτήρα», χωρίς να παρέχει κάποια διευκρίνιση.

«Δηλώνουμε ότι η αμερικανική πλευρά δεν έδωσε εποικοδομητική απάντηση στα βασικά στοιχεία του σχεδίου συνθήκης με τις ΗΠΑ που ετοίμασε η ρωσική πλευρά για τις εγγυήσεις ασφαλείας», ανέφερε η Μόσχα στο έγγραφο, επισημαίνοντας -για μία ακόμη φορά- ότι όχι μόνο δεν υφίσταται καμία εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, αλλά ούτε σχεδιάζεται.

«Καμία ‘ρωσική εισβολή’ στην Ουκρανία, για την οποία μιλούν από το φθινόπωρο του προηγούμενου έτους σε επίσημο επίπεδο οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοι τους, δεν υφίσταται και δεν σχεδιάζεται, ως εκ τούτου οι ισχυρισμοί περί "ευθύνης της Ρωσίας για την κλιμάκωση" δεν μπορεί να αξιολογηθούν διαφορετικά, παρά σαν απόπειρα να ασκηθούν πιέσεις και να υποτιμηθούν οι προτάσεις τις Ρωσίας για τις εγγυήσεις ασφαλείας», σύμφωνα με τη Μόσχα.

Μεταξύ άλλων, απέρριψε τις κατηγορίες που διατυπώνονται κατά της Ρωσίας στην αμερικανική απάντηση (σ.σ. στις ρωσικές προτάσεις για τις εγγυήσεις ασφαλείας) ότι «κατέλαβε την Κριμαία», τονίζοντας ότι «το 2014 στο Κίεβο έγινε κρατικό πραξικόπημα» και πως το ζήτημα της Κριμαίας έχει κλείσει.

Αναφερόμενη στο ζήτημα της δυνητικής ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, η Ρωσία δήλωσε στην απάντηση της ότι «σε περίπτωση που η Ουκρανία ενταχθεί στο ΝΑΤΟ θα δημιουργηθεί μια πραγματική απειλή, βάσει της οποίας το Κίεβο θα επιχειρήσει με στρατιωτικά μέσα να πάρει πίσω την Κριμαία, να εμπλέξει τις ΗΠΑ και τους συμμάχους της, με βάση το άρθρο 5 της Συνθήκης της Ουάσιγκτον, σε μια απευθείας ένοπλη σύγκρουση με την Ρωσία με όλες τις συνέπειες που αυτό συνεπάγεται».

Τέλος, πρότεινε για την αποκλιμάκωση της κατάστασης στην Ουκρανία τα εξής βήματα: να αναγκαστεί το Κίεβο να εφαρμόσει μια σειρά μέτρων, να διακοπούν οι παραδόσεις όπλων στην Ουκρανία, να αποσυρθούν όλοι οι δυτικοί στρατιωτικοί σύμβουλοι και εκπαιδευτές, να μην συμμετέχουν οι χώρες του ΝΑΤΟ σε κοινές ασκήσεις με τις Ένοπλες Δυνάμεις της Ουκρανίας, και να αποσυρθούν εκτός του ουκρανικού εδάφους όλα τα ξένα όπλα που είχαν προηγουμένως παραδοθεί στο Κίεβο.

ΔΗΜΟΦΙΛΗ