«Ζώνη μηδέν»: Τα πλεονεκτήματα του να μην ασκείται κανείς σχεδόν καθόλου

Σε αντίθεση με την κουλτούρα των γυμναστηρίων και των εφαρμογών γυμναστικής που προωθούν την ένταση και το «σπρώξε τον εαυτό σου στο όριο», η «ζώνη μηδέν» στηρίζεται στην ήπια, σχεδόν ανεπαίσθητη δραστηριότητα. Για κάποιους μπορεί να είναι ένας περίπατος. Για άλλους μερικές απλές διατάσεις στην κουζίνα όσο περιμένεις το νερό στον βραστήρα ή ακόμη και δουλειές στον κήπο. Το ζητούμενο είναι η καρδιακή συχνότητα να παραμένει χαμηλά, πιο χαμηλά ακόμη και από την κλασική «ζώνη 1» που ορίζεται περίπου στο 50-60% του μέγιστου καρδιακού ρυθμού.

Οι επιστήμονες δεν έχουν καταλήξει στην ονομασία της ή στο αν πρόκειται για ξεχωριστή ζώνη προπόνησης. Ωστόσο, ο όρος «ζώνη μηδέν» έχει επικρατήσει εκτός των επιστημονικών κύκλων για να περιγράψει την πολύ ήπια δραστηριότητα που, παρά την απλότητά της, φαίνεται να προσφέρει αξιοσημείωτα οφέλη, σημειώνει το The Conversation.

Τα βασικά της πλεονεκτήματα

Ένα βασικό πλεονέκτημά της είναι η προσβασιμότητα. Η κυρίαρχη ρητορική γύρω από την άσκηση συχνά επικεντρώνεται στην ένταση: διαλειμματικά σπριντ, προγράμματα υψηλής έντασης, το γνωστό «no pain, no gain». Για όσους είναι μεγαλύτερης ηλικίας, δεν αισθάνονται καλά ή επιστρέφουν στην άσκηση μετά από τραυματισμό, όλα αυτά ακούγονται αποθαρρυντικά. Η «ζώνη μηδέν» προσφέρει ένα εναλλακτικό σημείο εκκίνησης.

Μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι ακόμη και η πιο ελαφριά δραστηριότητα μπορεί να βελτιώσει την κυκλοφορία του αίματος, να ρυθμίσει τα επίπεδα σακχάρου και να ενισχύσει την ψυχική ευεξία. Ένας καθημερινός περίπατος σε χαλαρό ρυθμό μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων. Για τους αθλητές υψηλού επιπέδου, άλλωστε, οι «εύκολες» προπονήσεις είναι γνωστές εδώ και χρόνια ως απαραίτητο εργαλείο αποκατάστασης.

Το ίδιο ισχύει για όσους προσπαθούν να ισορροπήσουν ανάμεσα σε δουλειά, οικογένεια και άγχος. Μια προπόνηση ζώνης μηδέν μπορεί να μειώσει την ένταση χωρίς να εξαντλήσει την ενέργεια. Αντί να καταρρεύσει κανείς στον καναπέ μετά τη δουλειά, ένας ήσυχος περίπατος μισής ώρας μπορεί πραγματικά να τον αναζωογονήσει.

Διατηρείται πιο εύκολα

Οι ερευνητές ψυχικής υγείας έχουν επισημάνει ένα άλλο πλεονέκτημα της «ζώνης μηδέν»: τη συνέπεια. Πολλοί άνθρωποι εγκαταλείπουν τα προγράμματα άσκησης επειδή θέτουν πολύ υψηλούς στόχους. Η ήπια άσκηση όμως είναι ευκολότερο να διατηρηθεί καθημερινά, με τα οφέλη – καλύτερος ύπνος, καλύτερη διάθεση, χαμηλότερος κίνδυνος χρόνιων ασθενειών – να συνεχίζουν να αυξάνονται με την πάροδο των μηνών και των ετών.

Φυσικά, η «ζώνη μηδέν» δεν αρκεί για όποιον έχει στόχο να τρέξει σε μαραθώνιο ή να αυξήσει σημαντικά το επίπεδο της φυσικής του κατάστασης. Το σώμα χρειάζεται προκλήσεις υψηλότερης έντασης για να γίνει πιο δυνατό. Όμως η λογική του «όλα ή τίποτα» συχνά οδηγεί στην αδράνεια. Η ήπια άσκηση μπορεί να είναι είτε η βάση για κάτι πιο απαιτητικό είτε μια αυτόνομη συνήθεια με ουσιαστικά οφέλη.

Χωρίς πίεση

Το γεγονός ότι οι επιστήμονες εξακολουθούν να συζητούν για την ονομασία της «ζώνης μηδέν» είναι από μόνο του ενδιαφέρον. Ορισμένοι προτιμούν τους όρους «κάτω από τη ζώνη 1» ή «ενεργή ανάρρωση». Αλλά το «ζώνη μηδέν» φαίνεται να έχει επικρατήσει, ίσως επειδή αποτυπώνει το πνεύμα της ευκολίας. Η ιδέα της «ζώνης μηδέν» εξαλείφει την πίεση. Δεν χρειάζεται εξεζητημένος εξοπλισμός ή τα τελευταία wearables. Αν μπορεί κανείς να κινηθεί χωρίς κόπο, το κάνει. Σε μια εποχή που η καθιστική ζωή κυριαρχεί, αυτή η καθημερινή, ήπια κίνηση μπορεί να αποδειχθεί πιο πολύτιμη απ’ όσο ακούγεται.