Οι εγκέφαλοι των ανδρών συρρικνώνονται ταχύτερα από των γυναικών με το πέρασμα των χρόνων

Είναι γνωστό ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος συρρικνώνεται φυσιολογικά με την ηλικία, ενώ οι εγκέφαλοι όσων πεθαίνουν από τη νόσο Αλτσχάιμερ παρουσιάζουν δραστική απώλεια όγκου. Αν και οι γυναίκες διαγιγνώσκονται με Αλτσχάιμερ σε διπλάσιο ποσοστό από τους άνδρες, ελάχιστα είναι γνωστά για το πώς επηρεάζει το φύλο τον ρυθμό απώλειας εγκεφαλικού όγκου, αναφέρει το Science Alert.

Τα νέα ευρήματα που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό PNAS (Proceedings of the National Academy of Sciences) υποδεικνύουν ότι ο γυναικείος εγκέφαλος χάνει φαιά και λευκή ουσία με βραδύτερο ρυθμό σε σχέση με τον ανδρικό.

Μείωση σε περισσότερες περιοχές για τους άνδρες

Η Anne Ravndal, νευροεπιστήμονας από το Πανεπιστήμιο του Όσλο, και μια διεθνής ομάδα ερευνητών συνέλεξαν περισσότερες από 12.000 εγκεφαλικές απεικονίσεις από συμμετέχοντες ηλικίας 17 έως 95 ετών. Κάθε άτομο είχε υποβληθεί σε τουλάχιστον δύο μαγνητικές τομογραφίες εγκεφάλου, με μέσο χρονικό διάστημα περίπου τριών ετών μεταξύ τους.

Αφού έλαβαν υπόψη τις διαφορές στο μέγεθος του εγκεφάλου ανάλογα με το φύλο, διαπίστωσαν ότι οι άνδρες εμφάνιζαν μείωση σε περισσότερες περιοχές του εγκεφάλου, συμπεριλαμβανομένων πολλών τμημάτων του φλοιού, καθώς μεγάλωναν. Αντίθετα, στις γυναίκες η φθορά ήταν πιο περιορισμένη, ενώ το πάχος του εγκεφαλικού φλοιού μεταβαλλόταν λιγότερο με την ηλικία.

Το τι σημαίνουν αυτές οι απώλειες για τη γνωστική λειτουργία παραμένει άγνωστο. Οι επιστήμονες μόλις αρχίζουν να κατανοούν πώς το σχήμα και ο όγκος του εγκεφάλου σχετίζονται με ασθένειες — και σε ορισμένες περιπτώσεις, η συρρίκνωση μπορεί να μην είναι απαραίτητα αρνητική.

Ο ρόλος του προσδόκιμου ζωής

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το ότι δεν βρέθηκαν διαφορές στον ρυθμό απώλειας όγκου του ιππόκαμπου, του τμήματος του εγκεφάλου που σχετίζεται με τη μνήμη και τη μάθηση και εμπλέκεται άμεσα στην άνοια. Μόνο σε μεγαλύτερες ηλικίες οι γυναίκες εμφάνισαν ταχύτερη φθορά στον ιππόκαμπο – όμως αυτό μπορεί να οφείλεται απλώς στη μεγαλύτερη διάρκεια ζωής τους και όχι σε αυξημένο κίνδυνο άνοιας.

Όταν οι ερευνητές συνέκριναν άνδρες και γυναίκες με ίσο προσδόκιμο ζωής, οι διαφορές στη φθορά του εγκεφάλου εξισορροπήθηκαν σε μεγάλο βαθμό.

Η απομόνωση της επίδρασης του φύλου από άλλους γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες παραμένει δύσκολη, ιδιαίτερα λόγω της έλλειψης μακροχρόνιων ερευνών. Μια ανασκόπηση του 2023 προειδοποίησε ότι η συνεχιζόμενη επιστημονική προκατάληψη στις μελέτες για τη γήρανση του εγκεφάλου έχει «σοβαρές συνέπειες» για την ευημερία και επιβάλλει «δυσανάλογο βάρος» στην υγεία των γυναικών.