Bookreads: Ο Κίραν Γκόνταρντ «βουτά» στις σκοτεινές γειτονιές του Μπέρμιγχαμ

Στο δεύτερο του μυθιστόρημα, ο Κίραν Γκόνταρντ μάς οδηγεί σε μια σκληρή περιπλάνηση στο εργατικό Μπέρμιγχαμ, όπου τέσσερις παιδικοί φίλοι ενηλικιώνονται κουβαλώντας βάρη που δεν μπορούν να αποτινάξουν.

Το βιβλίο «Βλέπω τα κτίρια να πέφτουν σαν αστραπές» (εκδόσεις Αλεξάνδρεια, μετάφραση Νατάσας Σιδέρη) δεν είναι μια ιστορία λύτρωσης, αλλά ένα χρονικό χαμένων προσδοκιών.

Ο Ράιαν, ο Πάτρικ, ο Κόνορ και ο Όλι γνώρισαν από νωρίς τη στέρηση και τη ματαίωση. Παρότι ο Ράιαν καταφέρνει να ξεφύγει οικονομικά, η ενοχή και η νοσταλγία τον φέρνουν πίσω στη γειτονιά όπου όλα μοιάζουν στάσιμα. Οι υπόλοιποι μένουν βυθισμένοι σε ναρκωτικά, μικρές δουλειές, αδιέξοδες σχέσεις και ελπίδες που σβήνουν προτού καν ανάψουν.

Ο Γκόνταρντ, αν και ποιητής στο ξεκίνημά του, υιοθετεί εδώ τον «βρόμικο ρεαλισμό» για να αποτυπώσει με κοφτές φράσεις και λιτούς διαλόγους τη φθορά των ηρώων του. Η αφήγηση περνάει από φωνή σε φωνή, χωρίς να διαφοροποιεί ιδιαίτερα το ύφος, δημιουργώντας μια συλλογική αίσθηση ασφυξίας. Σιωπές βαριές όσο και οι ίδιες οι ζωές των πρωταγωνιστών κυριαρχούν στις σελίδες.

Το δράμα κορυφώνεται με την αυτοκτονία του Κόνορ, ο οποίος, συνθλιμμένος από χρέη και οικογενειακή διάλυση, βάζει τέλος στη ζωή του. Το γεγονός αυτό λειτουργεί σαν το τελικό χτύπημα σε μια παρέα που ούτως ή άλλως δεν έβλεπε διέξοδο. Κι όμως, ακόμη και μετά από αυτή την τραγωδία, τίποτα δεν αλλάζει ουσιαστικά. Η ζωή συνεχίζεται μηχανικά, χωρίς προοπτική.

Η μετάφραση της Νατάσας Σιδέρη αποδίδει με ακρίβεια την ωμότητα και τη σκοτεινιά του πρωτότυπου, ενώ ο Γκόνταρντ κατορθώνει να δείξει ότι οι ήρωες του Μπέρμιγχαμ δεν είναι μόνο τοπικές φιγούρες, αλλά αντιπροσωπεύουν μια ολόκληρη γενιά εγκλωβισμένη στις κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες.

Με το «Βλέπω τα κτίρια να πέφτουν σαν αστραπές», ο συγγραφέας επιβεβαιώνει ότι η λογοτεχνία μπορεί να λειτουργήσει σαν καθρέφτης των πιο σκληρών πραγματικοτήτων, δίχως ωραιοποιήσεις και εύκολες λύσεις.